Beschrijving
De mogelijkheid bestaat om deze lezing in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden bij te wonen: Lezing Onder de Zon van Amarna.
Onlinelezing: Onder de Zon van Amarna
Tegen alle regels in brak farao Amenhotep IV in zijn vijfde regeringsjaar definitief met de traditionele Egyptische goden. Hij veranderde niet alleen zijn naam in Achnaton maar vestigde ook zijn nieuwe hoofdstad in Achetaton, het huidige Tell el-Amarna in Midden-Egypte. Uit teksten in de rotsgraven van Amarna blijkt dat volgens de nieuwe geloofsopvattingen zowel de zichtbare zonneschijf Aton als ook Achnaton zelf van Maät, oftewel ‘Waarheid’ leven. Voorheen werden alleen de goden als ontvangers van Maät beschouwd. Achnaton’s onderdanen bieden hem Maät aan omdat zij ‘weten dat hij daarvan leeft’. In ruil daarvoor schenkt de koning ook Maät aan de wereld terug. Het principe van Maät is meer dan alleen waarheid en gerechtigheid. Het staat ook voor orde en harmonie en lag blijkbaar zo verankerd in zijn koningschap, dat Achnaton geen behoefte meer voelde aan het uitwerken van een dodengeloof. Als spil van de wereld zorgde de hemelse en de aardse zonnegod Aton zowel voor de orde onder de levenden als onder de doden.
De Amarnaperiode bestreek zeventien jaar waarin farao Achnaton samen met zijn koningin Nefertiti over Egypte regeerde. Aan het begin van de Amarnaperiode onderging Egypte een enorme culturele verandering. De drijvende kracht achter deze verandering kwam niet van buiten de Egyptische samenleving, maar juist van binnenuit. De veranderingen zijn niet alleen waar te nemen op het vlak van de godsdienst, maar ook in de kunststijl en architectuur, de iconografie en de inhoud van de hymnen aan de zonnegod. De nieuwe godsdienst was zeer restrictief en diende ertoe Achnaton en Nefertiti te verheffen boven hun onderdanen. Uit dit nieuwe denken vloeide een grote onderdanigheid bij de bevolking voort.
