Beschrijving
De Mitanni-connectie
Mitanni was een koninkrijk ten tijde van de Egyptische 18dedynastie dat in het brongebied van het Tweestromenland was gelegen. Dit gebied komt tegenwoordig overeen met een groot deel van Noord-Syrië en Noord-Irak. Er zijn nauwelijks geschreven bronnen uit Mitanni bekend. Wat we weten komt van kleitabletten in spijkerschrift die in Egyptische, Hethitische of Assyrische gebieden zijn opgegraven. Het is zelfs niet met zekerheid te zeggen waar de hoofdstad van Mitanni was gelegen. De Mitanni beschikten over een composietboog vervaardigd uit hoorn gecombineerd met hout in meerdere lagen. Het invoeren van bronzen beschermplaten voor man en paard werd hierdoor noodzakelijk. Na een veldtocht door Thoetmoses III zocht Mitanni vrede met Egypte en werd een bondgenootschap gevormd. Vooral tijdens de regering van Amenhotep III was de onderlinge verstandshouding uitermate vriendelijk. Ter gelegenheid van het diplomatieke huwelijk met Mitanni prinses Giloechepa, de dochter van Sjoettarna II, liet Amenhotep III in zijn 10de regeringsjaar een gedenkscarabee uitbrengen. De tekst aan de onderzijde vermeldt dat de prinses vanuit het Mitanni paleis door maar liefst 317 vrijgezelle dames naar Egypte werd begeleid. Giloechepa stond bekend als de Tweede Koninklijke Echtgenote. Koningin Teje nam op dat moment als Grote Koninklijke Echtgenote de belangrijkste positie in. Na de dood van Sjoettarna II besteeg zijn zoon Toesjratta de troon. In het 36ste regeringsjaar van Amenhotep III huwelijkte Toesjratta zijn dochter Tadoechepa uit aan de Egyptische farao. Deze prinses uit Mitanni moet bij het huwelijk ongeveer twaalf jaar oud zijn geweest. In de omvangrijke Amarna-correspondentie worden dertien brieven bewaard die zijn geschreven door koning Toesjratta van Mitanni. De naam van zijn dochter Tadoechepa komt in zeven brieven voor. Hij drong er bij Amenhotep III voortdurend op aan om zijn dochter als voornaamste echtgenote te zien. De geschenken die Toesjratta naar Egypte liet zenden waren indrukwekkend. Na de dood van Amenhotep III richt Toesjratta zich in brief EA26 niet tot de nieuwe farao Achnaton, maar tot zijn moeder Teje:
Aan Teje, meesteres van Egypte: Toesjratta, koning van Mitanni, mij gaat het goed. Moge het u goed gaan. Moge het uw huis en uw zonen goed gaan. Moge het Tadoechepa, mijn dochter, uw schoondochter, goed gaan…
Het is ook mogelijk om deze lezing live bij te wonen in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden: lezing ‘De Mitanni-connectie’.
