Napoleon Bonaparte voor de piramiden terwijl hij de mummie van een farao bekijkt – schilderij door Maurice Orange

Napoleon was nog jong, 28, toen hij begeesterd raakte door het idee van een invasie in Egypte. Hij zag een oude droom tot leven komen. Hij wilde in het voetspoor van Alexander de Grote treden, India op de Britten veroveren en uiteindelijk één groot oosters rijk stichten dat onder zijn gezag de westerse beschaving zou absorberen in een nieuwe cultuur. Zijn plan voor Egypte kreeg de instemming van het Directoire in Parijs, dat hem, de nieuwe leider, in Frankrijk liever kwijt dan rijk was. Napoleon was 29 toen hij in de zomer van 1798 als opperbevelhebber van een indrukwekkend leger Egypte binnenviel. Zijn eerste streven was om met morele steun van Constantinopel de Egyptenaren te ‘bevrijden’ van de onderdrukking door de Mammelukken, een volk van voormalige Turkse slaven, dat berucht en beroemd was om zijn militaire vaardigheden. Maar dat was slechts een begin. Napoleon had 167 ‘savants’ meegenomen die waren gerekruteerd uit de intellectuele bovenlaag van Frankrijk, onder wie enkele befaamde wetenschappers, kunstenaars, schrijvers en uitvinders. Zij moesten de Egyptenaren laten kennismaken met het licht van de rede, de geneugten van de democratie en recente wetenschappelijke vorderingen. Zo zouden zij een bijdrage leveren aan een nieuwe, in Egypte te vestigen cultuur, die zou uitstromen naar de Oriënt, de droom van Napoleon. Achteraf kan worden vastgesteld dat de Franse geleerden in Egypte meer kennis en inzicht opdeden dan ze er verspreidden.

Huub Pragt heeft een syllabus Napoleon in Egypte samengesteld.

Vanaf donderdag 23 november 2023 draait de film Napoleon in de bioscoop. Het is een meer dan twee en een half uur durende spectaculaire, actierijke film over de turbulente opkomst en ondergang van de beroemde Franse keizer Napoleon Bonaparte.

Tot en met zondag 14 januari 2024 is de tentoonstelling Egypte, van de Farao’s tot de Generaal te zien in Musée Wellington te Waterloo.