Gratis onlinelezing ‘Hatiay, meester van geheimen’

De deurpost van Hatiay - Rijksmuseum van Oudheden Leiden

De deurpost van Hatiay – Rijksmuseum van Oudheden Leiden

Op zondagmiddag 11 december 2022 verzorgt egyptoloog Lara Weiss, conservator collectie Egypte van het Rijksmuseum van Oudheden, een gratis onlinelezing over de kapel van Hatiay.
De hoge ambtenaar Hatiay droeg onder andere de raadselachtige titel ‘meester van geheimen’. Wat hield zijn werk precies in, welke geheimen kende Hatiay en wat zegt dat over zijn beleving van de oud-Egyptische religie? En wat weten we nog meer over deze Egyptenaar die leefde in de periode van het Nieuwe Rijk, rond 1300 v.Chr.? Hatiay was in dienst van Maya, van wie het beroemde zitbeeld uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden is. Waarschijnlijk is Hatiay ook in Maya’s graf in Sakkara afgebeeld. Hij heeft echter ook op andere plaatsen zijn stempel achtergelaten. Wellicht is zelfs zijn woonhuis bewaard gebleven.

De lezing is van 14.00 tot 15.00 uur. Iedereen kan deze onlinelezing gratis bijwonen. U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de lezing kunt volgen. De uitzending is vanaf een kwartier voor aanvang online. De link blijft twee weken geldig, zodat u kunt terugkijken.

Aanmelden voor de livestream van het Rijksmuseum van Oudheden.

Onlinelezing ‘Amon kampeert niet op het strand’

Amon kampeert niet op het strand

Het reisverslag van de Thebaanse hoge ambtenaar Wenamon is opgesteld aan het begin van de 21ste dynastie. Het markeert het begin van de Derde Tussenperiode, een tijd waarin het Egyptische rijk werd verdeeld in twee machtsgebieden.

De hoge ambtenaar Wenamon doet in een papyrustekst verslag van hoe hij vanuit het Opper-Egyptische Thebe op een speciale missie naar Byblos werd gestuurd om hout te halen. Als Wenamon zijn vrachtschip aanmeert bij de kustplaats Dor, wordt hij beroofd door een van zijn bemanningsleden. Wenamon houdt de plaatselijke bestuurder van Dor verantwoordelijk voor deze situatie en dwingt hem de dief op te sporen. De acht regels in de tekst die de vervolgsituatie beschrijven, bevatten enkele lacunes. Daarna wordt duidelijk dat Wenamon inmiddels bij Byblos is aangekomen.

Kamperen met Amon, of niet?

Over één punt zijn alle egyptologen het met elkaar eens: Wenamon is nu ook nog eens zijn schip kwijtgeraakt en kampeert met het cultusbeeld van Amon aan zijn zijde in een tent op het strand van Byblos. Tijdens zijn lezing zal Huub Pragt duidelijk maken dat hij een heel andere visie heeft op dit lacuneuze gedeelte van het reisverslag. Daarbij zal hij diep ingaan op de schrijfwijze van enkele Egyptische woorden, zoals die staan weergegeven in de hiëratische tekst van de papyrus met het reisverslag van Wenamon. De handelsmissie van de Thebaanse ambtenaar naar Byblos is veel minder onfortuinlijk verlopen dan voorheen werd gedacht.

Op dinsdag 8 november 2022 verzorgt Huub Pragt in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een RoMeO-lezing van een uur in het kader van de tentoonstelling ‘Byblos, ‘s Werelds oudste havenstad’. Deze bijzondere tentoonstelling is van 14 oktober 2022 t/m 12 maart 2023 te zien in het museum. Tijdens zijn lezing zal al snel duidelijk worden dat Huub Pragt een andere visie heeft op de tekstvertaling van het reisverslag. Daarbij zal hij ingaan op de schrijfwijze van enkele Egyptische woorden zoals die staan weergegeven in de hiëratische tekst van de papyrus met het reisverslag.

Het is voor iedereen mogelijk om deze lezing online bij te wonen via een gratis livestream (kies voor ‘8 november’).
Het is ook mogelijk om de lezing live bij te wonen in de Tempelzaal van het Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg 28 Leiden. U betaalt dan een entreeprijs van € 5 | U betaalt op de avond van de lezing aan de kassa van het museum. RoMeO-leden kunnen de lezing gratis bijwonen in het museum.
Aanvang: 20.00 uur.
Aanmelden: Uitsluitend via de pagina RoMeO-lezing.

De Koningslijst van Turijn

Kim Ryholt tijdens de lezing over de Koningslijst in het Museo Egizio in Turijn

Kim Ryholt tijdens de lezing over de Koningslijst in het Museo Egizio in Turijn

Op dinsdag 27 september 2022 vond in het Museo Egizio in Turijn een belangrijke lezing plaats over de in het museum bewaarde papyrus die de Koningslijst van Turijn wordt genoemd. Na een introductie door directeur Christian Greco komen drie specialisten aan het woord. Dit zijn achtereenvolgens Susanne Töpfer, conservator verantwoordelijk voor de papyrus-collectie van het Museo Egizio in Turijn, Kim Ryholt, egyptoloog verbonden aan de Universiteit van Kopenhagen en Myriam Krutzsch, restaurator bij het Ägyptisches Museum en Papyrussammlung der Staatlichen Museen zu Berlin.

Het manuscript, dat de enige echte Egyptische koningslijst is, afgezien van Manetho, waarop vele koningen staan die verder onbekend zijn, werd rond 1820 aangekocht door de consul Bernardino Drovetti en werd in 1824 voor het eerst gezien en beschreven door Jean-François Champollion. Dankzij de inspanningen van talrijke geleerden was het de afgelopen 200 jaar mogelijk om de meeste van de ongeveer 300 fragmenten te combineren. Ter gelegenheid van de 200ste verjaardag van de ontcijfering van het hiërogliefenschrift werd de papyrus in 2022 volledig gerestaureerd.

Bekijk de video-opname van de lezing van 1:31:24 History, Content and Restoration of the so-called “Turin King List”.
Lees ook de pagina op de website pharaoh.se van de Zweedse deskundige op het vlak van de Egyptische chronologie, Peter Lundström: The Turin king list.

De website Koningslijst.nl is opgezet met als doel een zo volledig en betrouwbaar mogelijk overzicht te geven van de regeringsperiodes van de Egyptische farao’s. De Koningslijst van Turijn is daarbij als een belangrijke bron gebruikt. Het oude Egypte bestond uit een aantal beschavingen die zijn ingedeeld in periodes. De eerste die deze indeling heeft gemaakt, was de Griekse Egyptenaar Manetho. Hij schreef de geschiedenis van Egypte rond 250 v.Chr. en hanteerde daarbij een indeling in periodes. Hij baseerde zijn werk op oudere bronnen, met alle beperkingen die dat met zich meebracht. Vele details zijn in de loop der tijd aangepast, bijgesteld en verschoven. Maar de indeling in periodes en koningshuizen (dynastieën) wordt nog altijd gebruikt.

Lezing over de Nubische koning Senkamanisken

Shabti Senkamanisken – Allard Pierson Museum Amsterdam

Op zaterdagmiddag 26 maart 2022 geeft Allard Pierson-conservator Ben van den Bercken een lezing over de shabti van de Nubische koning Senkamanisken. Deze lezing kan uitsluitend live worden bijgewoond in het Allard Pierson Museum in Amsterdam en is alleen bedoeld voor de Vrienden van het Allard Pierson Museum. Een jaarlidmaatschap kost € 40,-.

In augustus 2021 verwierf het Allard Pierson Museum met steun van de Vrienden een bijzonder object: een shabti van de Nubische koning Senkamanisken. Deze shabti werd door de Amerikaanse archeoloog George Reisner in 1917 te Noeri opgegraven in Senkamanisken’s piramide. Noeri was naast El-Koerroe de belangrijkste begraafplaats van de Napatese vorsten die in de 8ste eeuw v.Chr. hun rijk uitbreidden tot aan de Middellandse Zee.
Hoe zag dit Napatese rijk van Koesj er uit? Wat is er nog te zien van Napata en Noeri? En wat is de context van de shabti van Senkamanisken? In de lezing Van Napata naar Noeri gaat conservator Collectie Egypte en Soedan Ben van den Bercken in op deze vragen en kun je na afloop de shabti en de kleine tentoonstelling Hier ben ik: de meerdere levens van Senkamaniskens shabti gemaakt door studenten van de masteropleiding Museum Studies van de UvA bekijken. De tentoonstelling is nog tot en met zondag 15 mei 2022 in het museum te zien.

Inloop: vanaf 14.45 uur (via entree Oude Turfmarkt 127)
Start lezing: 15.15 uur
Aansluitend tot 17 uur: borrel en mogelijkheid om de shabti en de tentoonstelling te bekijken
Aanmelden kan tot en met 22 maart 2022. Dit geldt uitsluitend voor de Vrienden van het Allard Pierson Museum.

Lezing ‘Egyptische propaganda van Alexander de Grote’

Afbeelding van Alexander de Grote met ramshoorns – Foto RMO

Op vrijdag 18 maart 2022 verzorgt Prof. Dr. Olaf Kaper in het kader van de Week van de Klassieken een lezing over de Egyptische propaganda van Alexander de Grote. Nadat hij Egypte op de Perzen had veroverd, bezocht Alexander de Grote het orakel van de god Amon-Ra (Ammon) in de oase Siwa. Alexander had een bijzondere relatie met deze god. Dat blijkt onder meer uit voorstellingen op munten waarin hij wordt afgebeeld met ramshoorns, een verwijzing naar verschijningsvorm van Ammon van Siwa. Alexander liet ook tempels bouwen voor Amon-Ra. Ze getuigen van zijn vroomheid en goddelijke status. Daarmee waren deze afbeeldingen en bouwwerken een slimme vorm van propaganda, waarmee de nieuwe Griekse heerser zichzelf aan de bevolking presenteerde. De rol van zijn bezoek aan Egypte was belangrijk in het leven van Alexander en ook lang daarna bleef het nog een rol spelen. In zijn lezing bekijkt Olaf Kaper in hoeverre de god Ammon louter voor propagandadoeleinden werd ingezet, of dat er ook een persoonlijke motivatie van Alexander in de bronnen kan worden herkend.

Aanvang: 20.00 uur, zaal en Museumcafé open vanaf 19.30 uur,
Plaats: Taffehzaal Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg 28 Leiden.
Kosten: gratis.
U kunt deze lezing naar keuze bijwonen in het museum of thuis volgen via een gratis livestream.

De lezing wordt georganiseerd in samenwerking met Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten.

 

Online lezing over de tempel van Taffeh

Twee keer per maand houdt een conservator van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een gratis livestream-lezing over een van de topstukken uit de collectie. Op zondagmiddag 9 mei 2021 vertelt Daniel Soliman, conservator collectie Egypte, over de tempel van Taffeh. Hij leidt u door de lange geschiedenis van de tempel, die door de eeuwen heen op de verschillende manieren een bijzondere plek is geweest. Via de chat kunt u vragen stellen, die na afloop van de lezing worden beantwoord. De online lezing begint om 14.00 uur en duurt een uur. U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de lezing kunt volgen. De uitzending is vanaf een kwartier voor aanvang online.

De tempel van Taffeh

In de entreehal van het Rijksmuseum van Oudheden een tempel die in de 1ste eeuw na Chr. werd gebouwd in Taphis, een stad in het diepe zuiden van Egypte. Twee millennia later schonk de Egyptische overheid de tempel aan het Nederlandse volk. Deze lezing gaat over de lange geschiedenis van de tempel en de verschillende manieren waarop het gebouw door de eeuwen heen een bijzondere plek is geweest. Daniel Solimans verhaal neemt u mee op een reis door de tijd: van de Romeinse periode, via de laatantieke periode, de middeleeuwen, en de tweede helft van de vorige eeuw, naar de dag van vandaag.

Meld u aan voor de: Topstukkenlezing de tempel van Taffeh door Daniel Soliman.

Online lezing over de grafkapel met de Blinde harpspeler

Twee keer per maand houdt een conservator van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een gratis livestream-lezing over een van de topstukken uit de collectie. Op zondagmiddag 28 maart 2021 vertelt Lara Weiss, conservator collectie Egypte, over de kapel van Paätenemheb. Wat staat er op de muren afgebeeld en waarom? Via de chat kunt u vragen stellen, die na afloop van de lezing worden beantwoord. De online lezing begint om 14.00 uur en duurt een uur. U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de lezing kunt volgen. De uitzending is vanaf een kwartier voor aanvang online.

De kapel van Paätenemheb

Paätenemheb was koninklijk schenker aan het hof van Toetanchamon, rond 1300 v.Chr. Zijn grafkapel stond ooit bovenop zijn ondergrondse grafkamers in Sakkara. Ingehuurde priesters, vrienden, collega’s en natuurlijk zijn familie konden hem hier offers brengen en hem herdenken. Deze online rondleiding biedt een unieke kans om samen met Lara Weiss naar de mooie details in de kapel van Paätenemheb  te kijken: u ziet niet alleen de beroemde harpspeler, maar ook heel veel andere details.

Meld u aan voor de: Topstukkenlezing de kapel van Paätenemheb door Lara Weiss.

Online lezing – Achnaton en Nefertiti

Op donderdagmiddag 14 januari 2021 verzorgt egyptoloog Huub Pragt in samenwerking met reisorganisatie Labrys Reizen een online lezing. U komt alles te weten over het koningspaar Achnaton en Nefertiti. De lezing start om 15.00 uur en duurt tot 17.00 uur.

Duur: 120 minuten
Maximum deelnemers: 90 personen
Kosten: € 20,-
Aanmelden via reisorganisatie: Labrys Reizen.

Doordat zijn oudere broer plots overleed, werd prins Amenhotep plots geconfronteerd met het toekomstig koningschap over Egypte. Hij was anders dan alle andere koningen die voor hem hadden geregeerd. In zijn vijfde regeringsjaar besluit Amenhotep IV zijn naam te veranderen in Achnaton. De tijd waarin farao Achnaton en zijn beeldschone koningin Nefertiti over Egypte regeerde, staat bekend als de Amarnaperiode. Aan het begin van deze roerige tijd in de Egyptische geschiedenis, werden enorme culturele veranderingen doorgevoerd. De drijvende kracht achter dit alles kwam van het koninklijk echtpaar zelf. De veranderingen zijn vooral waar te nemen op het vlak van religie, kunst en architectuur. Vooral de godsdienstige voorstellingen en de inhoud van de teksten die zijn aangetroffen in de nieuw gebouwde hoofdstad Achetaton, het huidige Tell el-Amarna, geven blijk van de radicale opvattingen van het koningspaar. De nieuwe godsdienst was restrictief en diende ertoe Achnaton en Nefertiti, als de aardse vertegenwoordigers van de zonnegod Aton, te verheffen boven hun onderdanen. Na de dood van Achnaton regeerde Nefertiti een korte tijd als alleenheerseres over Egypte. Korte tijd na haar dood was het haar schoonzoon, farao Toetanchamon, die een einde maakte aan de veranderingen en de oude Egyptische religieuze tradities weer in ere herstelde.

Lezing: Tempel van Isis in Berenike

De opgravingen aan de tempel van Isis te Berenike zijn in 2011 gestart met verschillende testsleuven. Deze toonden onaangetaste archeologische lagen, ondanks de opgravingen die hier al in de 19de eeuw werden uitgevoerd. Het Berenike Temple Project is gericht op een grondig onderzoek aan het tempelcomplex met als doel de architectuur en de geschiedenis, maar ook de banden met de stad en de inwoners en de invloed die het internationale karakter van de stad had op zijn functioneren te documenteren. Op vrijdag 17 mei 2019 geeft prof. dr. Olaf Kaper een lezing over de vondsten en resultaten van het opgravingsseizoen januari-februari 2019.

Aanvang 15.00 uur

Locatie Leemanszaal op de begane grond van het Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg 28 leiden.

Lees shet artikel: De tempel van Isis in Berenike: een Egyptisch heiligdom tussen Egypte, India en Meroë.

Lezing door conservator Daniel Soliman

Egyptoloog Daniel Soliman is in dienst getreden als conservator collectie Egypte van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Hij houdt op dinsdag 12 maart 2019 een lezing in het museum over de papyrusvellen waarop een bouwopzichter noteerde hoe een Egyptische generaal zijn graf liet bouwen in Sakkara.
Een Egyptische generaal die Mose heette, liet ten tijde van de regering van Ramses III (ca. 1194 – 1163 v.Chr.) zijn grafmonument bouwen op de beroemde begraafplaats van Sakkara. Het was de gewoonte onder belangrijke Egyptenaren om dat al bij leven te doen. Het is niet bekend hoe het graf eruitzag, althans, niet precies. Dankzij de aantekeningen van de schrijver die het werk aan het monument overzag, kunnen we toch heel veel te weten komen over de grafkapel van Mose. Deze schrijver, Buqentuef, noteerde op enkele papyrusvellen een werkjournaal waarin verschillende stappen in het bouwproces aan bod komen. In deze lezing bespreekt Daniel Soliman recent onderzoek naar de opmerkelijke manier waarop de papyri zijn gevonden, de bouworganisatie die uit de teksten naar voren komt, en de administratieve context waarbinnen Buqentuef zijn teksten schreef.

Aanmelden via:

  • datum: dinsdag 12 maart 2019
  • aanvang: 20.00 uur, zaal en museumcafé open vanaf 19.30 uur
  • locatie: Tempelzaal
  • kosten: € 5, RoMeO-leden gratis
  • kaarten: reserveren is niet mogelijk, kaarten uitsluitend verkrijgbaar aan de kassa van het museum op de avond van de lezing
  • informatie: https://www.rmo.nl/uw-bezoek/activiteiten/bouwen-met-buqentuef/